“Khổ qua rừng” có công dụng gì?

Tên gọi: Khổ qua rừng.

Tên khác: Mướp đắng rừng.

Tên khoa học: Momordica charantia.

Họ: Bầu bí (Cucurbitaceae)

I. Đặc điểm của “Bầu giác”

• Khổ qua rừng là loài dây leo thân thảo có chu kỳ sống hằng năm khoảng từ 5 – 6 tháng. Thân cây có cạnh, dạng dây leo bằng tua cuốn và có thể bò dài tới khoảng 2 đến 3 mét.
• Phần lá cây là lá so le, dài khoảng 5 – 10cm, rộng 4 – 8cm. Phiến lá hình trứng và chia làm 5 – 7 thùy, mép kía răng. Phần gân lá có lông ngắn, mặt dưới lá thường có màu nhạt hơn mặt trên.
• Hoa đực và hoa cái của cây sẽ mọc tách riêng ở phần nách lá. Cánh hoa khổ qua rừng có màu vàng. Phần quả có hình thoi với chiều dài khoảng 8 -10cm, mặt bên ngoài có nhiều u lồi. Quả non sẽ có màu xanh và khi chín thì chuyển dần sang màu vàng hồng.

• Khổ qua rừng có nguồn gốc từ một số quốc gia châu Á, Châu Phi và châu Úc như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Phi, Australia…
• Ở nước ta, loại cây này có thể mọc hoang dại ở nhiều vùng đồi núi khác nhau. Tuy nhiên, phổ biến hơn ở khu vực miền Nam.

II. Thành phần hóa học

Trong khổ qua rừng có một số thành phần được ghi nhận bao gồm:

• Peptide
• Charantins
• Ancaloit
• Momocđixin

Ngoài ra, hàng loạt các thành phần dưỡng chất như chất xơ, vitamin, chất béo, khoáng chất cũng được tìm thấy trong lá và quả khổ qua rừng.

III. “Khổ qua rừng” có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền:

• Mướp đắng rừng không độc, có tính mát giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm.
• Đáp ứng trong các trường hợp say nắng, bọ mụn nhọt, sốt hay viêm nhiễm…
• Thường xuyên sử dụng loại thảo dược này còn giúp giảm stress, tinh thần sảng khoái, tốt cho da.
• Dân gian thường sử dụng mướp đắng rừng để chữa các bệnh về gan, đau bụng, viêm họng, hạ đường huyết…

Theo y học hiện đại:

• Kích hoạt một số enzyme có tác dụng vận chuyển glucose từ máu đến các tế bào. Từ đó có thể kiểm soát tốt hơn chỉ số đường huyết ở những người mắc bệnh tiểu đường.
• Hỗ trợ kiểm soát huyết áp và tốt cho tim mạch, ngăn ngừa nguy cơ gặp các vấn đề về tim.
• Hàm lượng vitamin C và protein dồi dào trong khổ qua rừng giúp nâng cao khả năng miễn dịch cho cơ thể. Từ đó giúp cho tế bào miễn dịch tiêu có thể tiêu diệt các tế bào gây ung thư.
• Thành phần protein tương tự như hoạt chất Alkaloid trong nước cốt mướp đắng rừng còn giúp tăng cường chức năng nuốt của thực bào.
• Các vitamin và khoáng chất trong thảo dược này còn hỗ trợ thải độc cho gan, chuyển chất độc đến thận rồi từ từ loại bỏ ra ngoài nhanh chóng.

IV. Bài thuốc có chứa “Khổ qua rừng”

Sau đây là một số bài thuốc thông dụng có sử dụng khổ qua rừng:

1. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

• Chuẩn bị: 10g được liệu ở dạng khô.
• Thực hiện: Ăn vào sau mỗi bữa ăn mỗi ngày 3 lần để giúp hạ đường huyết. Cách này đặc biệt phù hợp nhất với những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

2. Chữa bệnh nóng trong người

• Chuẩn bị: 10g trái khổ qua phơi khô.
• Thực hiện: Dùng khổ qua hãm trực tiếp trong khoảng 250ml nước nóng. Chờ đến khi nước ấm rồi uống trực tiếp mỗi ngày 1 ly. Có thể thêm chút mật ong cho bớt vị đắng giúp dễ uống hơn.

3. Chữa bệnh rôm sảy

• Chuẩn bị: Phần lá và dây khổ qua khoảng 1 nắm lớn.
• Thực hiện: Đem đi rửa sạch rồi nấu lên với khoảng 2 lít nước. Dùng nước này để tắm hằng ngày cho đến khi rôm sảy biến mất.

4. Trị côn trùng cắn

• Chuẩn bị: 10g hạt của quả khổ qua đã già.
• Thực hiện: Nhai kỹ hạt, nuốt nước rồi dùng bã đắp trực tiếp vào vết cắn. Tình trạng sưng đau sẽ nhanh chóng được xoa dịu.

5. Chữa ho và viêm họng

• Chuẩn bị: Một ít phần hạt của trái khổ qua già.
• Thực hiện: Nhai kỹ phần hạt rồi nuốt nước từ từ và bỏ xác. Một số thành phần từ nước hạt có tác dụng làm dịu cổ họng. Đồng thời hỗ trợ làm giảm sưng và giảm kích ứng.

V. Những lưu ý khi sử dụng “Khổ qua rừng”

Mặc dù khổ qua rừng là nguồn nguyên liệu đem lại vô vàn lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu dùng không đúng cách sẽ rất dễ phát sinh vấn đề rủi ro. Nhất là trong trường hợp dùng quá nhiều có thể sẽ gây ra một số tác hại sau đây:

• Kích thích sẩy thai
• Không tốt cho sữa mẹ
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa
• Hạ đường huyết quá mức
• Ảnh hưởng xấu đến phụ nữ sau sinh