"Lá sen" có công dụng gì?

Tên gọi: Lá sen.

Tên gọi khác: Hà diệp, liên diệp.

Tên khoa học: Folium nelumbinis.

Họ: Sen (Nelumbonaceae).

I. Đặc điểm của “Lá sen”

Lá sen là bộ phận của cây mọc lên khỏi mặt nước, còn có tên gọi khác là hà diệp hay liên diệp. Phần cuống lá dài, phía ngoài có gai nhỏ. Phiến lá có hình khiên, to, đường kính khoảng từ 60 – 70cm tùy thuộc vào thổ nhưỡng.

Phần mặt trên của lá hơi nhám, thường có màu lục tro. Còn phần mặt dưới thì nhẵn bóng có màu nâu nhạt với gân nổi gờ lên. Mỗi lá sẽ có từ khoảng 17 – 23 gân mọc tỏa tròn hình nan hoa. Lá sen giòn, dễ vụn nát và có mùi thơm dễ chịu.
Phân bố: Sen là loại cây mọc tự nhiên hoặc được trồng nhiều tại các vùng đàm lầy, ao hồ ở nhiều nơi như các nước Đông Dương, Malaixia hay châu Đại Dương. Riêng ở nước ta, cây sen có thể được tìm thấy ở khắp nơi, điển hình nhất là các tỉnh Tây Nam Bộ.

II. Thành phần hóa học

Phân tích ghi nhận lá sen có chứa một số thành phần quan trọng, bao gồm:

III. “Lá sen” có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền:

Công dụng: Thăng thanh tán ứ, băng trung huyết lỵ, thanh thử hành thũng, an thần, lợi thấp.
Chủ trị: Mất ngủ, tăng huyết áp, di tinh, sốt xuất huyết, chảy máu não, chảy máu cam, nôn ra máu, máu hôi không ra hết sau sinh.

Theo y học hiện đại:

IV. Bài thuốc có chứa “Lá sen”

Chữa mất nước:

Những người bị tiêu chảy vừa khỏi, cơ thể sẽ bị thiếu nước. Để chữa mất nước, lấy lá sen non rửa sạch (loại lá còn cuộn lại chưa mở càng tốt), thái nhỏ. Ép lấy nước uống làm nhiều lần trong ngày. Hoặc thái nhỏ, trộn với các loại rau ghém, ăn sống hằng ngày.

Chữa máu hôi không ra hết sau sinh :

Sao thơm 20-30g lá sen, tán nhỏ rồi uống với nước. Hoặc sắc với 200ml nước còn 50ml uống một lần trong ngày.

Chữa rối loạn mỡ máu:

Chữa mất ngủ:

30g lá sen loại bánh tẻ, rửa sạch. Thái nhỏ, phơi khô sắc (hoặc hãm nước sôi) để uống. Bài thuốc này có tác dụng lớn hơn tâm sen.

Chữa băng huyết, chảy máu cam, tiêu chảy ra máu:

40g lá sen để sống, 12g rau má sao vàng, thái nhỏ. Sắc với 400 ml nước còn 100 ml, uống làm hai lần trong ngày.

Chữa đau mắt:

10g lá sen, 10g hoa hòe, 4g cúc hoa vàng, sắc uống chữa đau mắt. Bài thuốc này còn chữa cao huyết áp.

Đắp nhọt:

Lấy cuống lá sen đem sắc nước đặc để rửa lên vùng da bị mụn nhọt ngày 1-2 lần. Lá sen rửa sạch, giã thật nhuyễn cùng với cơm nếp rồi đắp lên chỗ bị mụn nhọt. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần là được.

Chống béo phì:

Một lá sen tươi, 100g gạo tẻ, đem nấu cháo dùng với đường trắng. Có thể thêm đậu xanh để tăng sức thanh nhiệt giải độc. Nếu không có lá sen tươi có thể dùng lá sen khô. Tuy nhiên trước khi dùng phải ngâm cho mềm. Hoặc mỗi ngày uống trà lá sen cũng rất tốt. Trong những ngày hè oi bức có thể lấy lá sen hãm nước sôi, uống thay trà để chống nóng, giải nhiệt, đỡ khát.

V. Những lưu ý khi sử dụng “Lá sen”

Lá sen thường sử dụng phơi khô nấu nước pha trà uống có tác dụng giảm cân, trị mỡ máu, hạ huyết áp…
Đối với phụ nữ mang mai hoặc đang trong thời kỳ hành kinh, người bị huyết áp thấp nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng.

“Lá sen” có công dụng gì?